Deze zondag is het begin van de Goede Week en verbindt het voorteken van Christus’ koninklijke triomf en de aankondiging van zijn lijden en sterven met elkaar. In de viering op deze zondag komen twee oude tradities bij elkaar: een processie en de lezing van de Passie of het lijdensverhaal. De uitbundigheid die de koninklijke intocht van Christus omgeeft, maakt daarna plaats voor een van de gezangen over de Lijdende Dienaar en de plechtige verkondiging van het lijdensverhaal.
De herdenking van de intrede van Jezus in Jeruzalem
De intrede van Jezus in Jeruzalem, de stad van zijn lijden, sterven en verrijzenis, kan op Palmzondag herdacht worden op verschillende manieren, bijvoorbeeld met een plechtige processie.
De gelovigen komen dan bij elkaar op een geschikte plek ineen bijkerk, kapel of een andere geschikte plaats buiten de kerk waar men vervolgens in processie naar toe gaat. Bij de intrede van de priester met zijn assistenten wordt een passend liturgisch lied gezongen; na de opening en het inleidend woord vindt de zegening van de palmtakken plaats. Vervolgens wordt het evangelie van de intocht van Jezus gelezen, passend in het liturgisch jaar. Eventueel wordt een korte preek gehouden. Daarna worden de gelovigen opgeroepen om met palmtakken in de hand achter de liturgische bedienaren in processie naar de kerk te gaan onder het zingen van de passende gezangen. Kinderen dragen in deze processie vaak hun Palmpasenstokken mee.
Het is ook mogelijk om een plechtige intrede te doen, wanneer er geen processie buiten het kerkgebouw gehouden kan worden. Vóór de kerkdeur of in de kerk zelf komen de gelovigen dan bij elkaar, waar de ritus plaatsvindt waarna een processie naar het priesterkoor volgt. Het kan nog eenvoudiger met een intrede zoals die elke zondag plaats vindt bij de eucharistieviering. In dat geval blijven de zegening van de palmtakken en de processie achterwege.
De lezing van de Passie oftewel het lijdensverhaal
In de liturgie van het woord wordt op Palmzondag de Passie of het lijdensverhaal gelezen volgens het evangelie dat in dat jaar aan de beurt is. Dit gebeurt op traditionele wijze door drie personen die respectievelijk de rol van Christus, van de evangelist en van het volk vervullen. Het lijdensverhaal wordt dan gezongen of gelezen door diakens of priesters, of, als zij er niet zijn, door lectoren. De rol van Christus is voorbehouden aan de priester-celebrant. De kerkgangers zijn de stem van het volk. Deze verkondiging van het lijden en sterven gebeurt zonder begeleiding van licht en wierook, zonder begroeting van het volk en zonder bekruising van het boek; alleen de diakens vragen de zegen van de priester, zoals altijd vóór het evangelie.
Gezegende palmtakjes
De zegening en uitdeling van de palmtakken op Palmzondag is verbonden met de viering van de eucharistie en de daaraan voorafgaande processie of plechtige intocht. De kerkgangers krijgen zo’n gezegend takje mee naar huis om te bewaren als getuigenis van het geloof in Christus, de Messiaanse koning, en zijn overwinning met Pasen.
De gelovigen bewaren thuis en soms op hun werkplekpalmtakken of takken van bijvoorbeeld de olijfboom of andere bomen die gezegend zijn en in de processie meegedragen. De deelname aan de processie door de gelovigen is voor de ontvangst van het takje voor thuis belangrijk.
Bron: rkliturgie.nl. Foto (rkkerk.nl): de palmtakjes worden gezegend.
